Przygotowanie się do pobrania materiału do badań mikrobiologicznych
POBIERANIE MOCZU DO BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH
Badanie jest zlecane w celu diagnostyki infekcji układu moczowego. Badanie powinno być wykonywany łącznie z analizą ogólną moczu, które również mogą pomóc w diagnostyce zakażeń układu moczowego (np. poprzez stwierdzenie zmiany pH moczu, obecności białych krwinek w moczu, podwyższenie w nim aktywności enzymu esterazy leukocytów- pochodzącej z rozpadających się leukocytów).
U osoby zdrowej mocz jest fizjologicznie jałowy, natomiast cewka moczowa i okolica krocza są skolonizowane drobnoustrojami. Prawidłowe pobranie moczu i dostarczenie do laboratorium odgrywają decydującą rolę w uzyskaniu wiarygodnego wyniku posiewu.
Mocz do badania mikrobiologicznego należy pobierać rano, a jeśli to niemożliwe, po 4 godzinach od ostatniego oddania. Tylko w uzasadnionych przypadkach dopuszczalne jest pobieranie moczu niezależnie od pory dnia. Informację taką należy przekazać w Punkcie Pobrań. Materiał należy pobierać przed włączeniem antybiotykoterapii. W przypadku przebiegającej terapii lekami o działaniu przeciwdrobnoustrojowym należy poinformować o rodzaju leku i okresie przyjmowania.
Zasady pobrania moczu do badań mikrobiologicznych:
- Zaopatrz się w specjalny, jałowy (sterylny) pojemnik dostępny w aptekach. Przed pobraniem próbki moczu umyj ręce, a następnie ujście cewki moczowej. Zachować kierunek mycia i osuszania: od ujścia cewki w kierunku odbytu. Wytrzyj się jednorazowym ręcznikiem. Umożliwia to pozbycie się bakterii, które, po dostaniu się do próbki, mogą zafałszować wynik badania.
- Przed samym pobraniem otworzyć jałowy pojemnik.
- Pobrać mocz z tzw. środkowego strumienia. Pierwszą partię moczu oddać do toalety, drugą partię moczu, oddać bezpośrednio do pojemnika, maksymalnie około 50 ml ( 1/3 pojemnika ).
- Dla uniknięcia przypadkowego zanieczyszczenia bakteriami nie dotykać brzegiem pojemnika okolic narządów płciowych, a dodatkowo, palcami wewnętrznej powierzchni jałowego pojemnika.
- Pojemnik natychmiast zamknąć, zabezpieczyć przed uszkodzeniem, opisać imieniem i nazwiskiem oraz datę i godzinę pobrania.
- Natychmiast po pobraniu pojemnik z moczem dostarczyć do Punktu Pobrań materiału lub bezpośrednio do laboratorium.
Instrukcja pobierania moczu u małych dzieci i noworodków do badań mikrobiologicznych:
- Mocz do badania pobierać do jałowego pojemnika według powyższych zasad.
- Jedynie w wyjątkowych sytuacjach mocz pobierać do jałowego woreczka przyklejanego do skóry krocza.
- Woreczek zakładać rano po wykonaniu zabiegów higienicznych tuż przed oddaniem moczu przez dziecko wg podanych zasad.
- Woreczek najlepiej sprawdzać co 15-20 minut i odklejać zaraz po oddaniu moczu. Woreczek zabezpieczyć przed wylaniem, umieścić w jałowym pojemniku. – NIE PRZELEWAĆ MOCZU.
- Natychmiast po pobraniu, mocz dostarczyć do Punktu Pobrań materiału lub bezpośrednio dla laboratorium.
Pobranie wymazu z kału
Pałeczkę z zestawu transportowego należy wyjąć z opakowania tuż przed pobraniem wymazu. Podczas pobierania próbki pałeczką należy trzymać za osadzony na niej korek. Pobiera się niewielką ilość kału z kilku miejsc przez włożenie do niego wacika umocowanego na patyczku i obrócenie go kilkakrotnie w materiale kałowym. Na waciku powinien być widoczny ślad kału. Następnie wyjąć korek z probówki z podłożem transportowym, umieścić tam wymaz i szczelnie zamknąć probówkę. Kał należy oddać do czystego, uprzednio wyparzonego wrzątkiem i wysuszonego naczynia (basen, nocnik) lub naczynia jednorazowego użycia (talerz, tacka). Za pomocą łyżeczki z pojemnika transportowego pobrać próbkę wielkości orzecha włoskiego. Pobrany kał musi być dostarczony do laboratorium do 2 godz. Próbki muszą być szczelnie zamknięte i nieuszkodzone. Pojemnik z materiałem biologicznym musi być opisany: nazwiskiem, imieniem, datą i godz. poboru oraz rodzajem zleconego badania.
W przypadku kiedy wykonywane jest badanie na nosicielstwo pałeczek Salmonella i Shigella- należy pobrać z laboratorium specjalne wymazówki i pojemnik na kał. Należy pobrać 2 wymazy z kału na podłoże transportowe z 2 kolejnych dni i świeży kał z trzeciego dnia. W dniu pobrania 3-ej próbki zawierającej świeży kał należy dostarczyć wszystkie 3 próbki do badania.
PREZPROWADZENIE DOBOWEJ ZBIÓRKI MOCZU Z DODATKIEM STABILIZATORA
Przeprowadzenie dobowej zbiórki moczu (DZM). W dniu poprzedzającym badanie należy przygotować naczynie o objętości 2-3 litrów z dopasowaną zakrętką i podziałką umożliwiającą odczyt objętości. Zbiórkę dobową rozpoczyna się rano (przykładowo o 6:00), od drugiej dziennej porcji moczu (pierwszą należy odrzucić). Stabilizator (1 fiolka 10 ml 6N HCl) wlewany jest do pojemnika, w którym znajduje się porcja moczu rozpoczynająca zbiórkę. Gdy zebrana objętość moczu przekracza 1 l, do naczynia wlewana jest kolejna 10 ml porcja stabilizatora. Oczekiwane pH stabilizowanego moczu wynosi około 2. Mocz zbierany jest przez 24 h. Ostatnią porcję zbiórki stanowi pierwsza porcja porannego moczu z dnia następnego. Zbierany mocz przechowywać w chłodnym miejscu. Po zakończeniu zbiórki zmierzyć całkowitą objętość zebranego moczu. Po dokładnym wymieszaniu całości odlać porcję moczu do jednorazowego Pojemnika na mocz z nakrętką. W opisie pojemnika uwzględnić: imię i nazwisko badanego; czas rozpoczęcia i zakończenia zbiórki; całkowitą objętość.
Stabilizator należy pobrać z laboratorium.